Skip to content

«Θέλουμε να αναδείξουμε τον κρητικό χορό όχι μόνο ως παραδοσιακό χορό αλλά και ως τέχνη.»

«Θέλουμε να αναδείξουμε τον κρητικό χορό όχι μόνο ως παραδοσιακό χορό αλλά και ως τέχνη.»

Του Γιάννη Ι. Μεγαλακάκη

Ερευνητής – Δάσκαλος κρητικών χορών

gmegal@hotmail.com

Η Κρήτη πολεμάει αιώνες εκεί που βρίσκεται ανάμεσα σε τρεις ηπείρους, κι αυτή η δύσκολη συνθήκη έχει φτιάξει έναν λαό περήφανο, με ανθρώπους που ζουν έντονα την κάθε στιγμή σαν να “ναι η τελευταία.

Αυτό το χαρακτηριστικό έχει αντίκτυπο και στο χορό τους.

Βλέποντας μπροστά σου την αυθεντικότητα της κρητικής χορευτικής κίνησης, καταλαβαίνεις ότι ο κρητικός χορός δεν είναι απλό θέμα.

Ο κρητικός χορός κουβαλάει χιλιάδες χρόνια ιστορίας και ο θεατής το εισπράττει αυτό μέσω των μινωικών κινήσεων των χεριών, των πυρρίχιων βημάτων, των εκφράσεων του προσώπου του χορευτή. Συνειδητοποιεί ότι ο κρητικός χορός μιλάει στη ψυχή όλων των ανθρώπων,  ανεξάρτητα καταγωγής ή και εθνικότητας.

Ο θεατής φτάνει στο τόπο που κατοικούν τα συναισθήματα όταν παρακολουθεί κρητικούς χορούς. Πάντα βέβαια ανάλογα και με την χορευτική επιδεξιότητα και αυθεντικότητα έκφρασης αυτών που τους ερμηνεύουν. Στην Κρήτη ο χορός και η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι εδώ και χιλιάδες χρόνια στη καθημερινή ζωή των Κρητών.

Ο χορός μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, μέσα από ένα φυσικό τρόπο, δηλαδή μέσα από πανηγύρια, παρέες και οικογενειακές εκδηλώσεις.

Στην Κρήτη μπορείς να καταλάβεις από ποιον τόπο προέρχεται κάποιος μέσω της χορευτικής του έκφρασης. Για τους Κρητικούς ο χορός είναι τρόπος έκφρασης, ψυχικής εκτόνωσης και εκδήλωσης συναισθημάτων.

Δεν πραγματοποιούμε ομαδικές φιγούρες στους κρητικούς χορούς διότι πολύ απλά δεν έχουν καμία σχέση με την χορευτική κουλτούρα της Κρήτης.

Στον κρητικό χορό έχουμε την δυσάρεστη εικόνα αρκετών χορευτικών συλλόγων και συγκροτημάτων τα οποία έχουν αφαιρέσει το συναίσθημα των χορών και το έχουνε μετατρέψει σε ένα φολκλόρ χορευτικό σύνολο με συντονισμένες φιγούρες και περιττές χορογραφίες.

Αποτέλεσμα ο χορευτής να ξεχνάει την αυθόρμητη έκφραση και τον αυτοσχεδιασμό. Είναι ένα κλίμα στο οποίο δεν μπορεί να ευδοκιμήσει η ουσιαστική διάσωση και διάδοση της χορευτικής παράδοσής μας.

Επειδή ανήκω και εγώ στους χοροδιδασκάλους, δηλώνω ότι πρέπει στο μέλλον να σκύψουμε με μεγαλύτερη σοβαρότητα, αλλά κυρίως αγάπη σε αυτά που απλόχερα μας άφησαν οι πρόγονοί μας για να μπορέσουμε να συγκινήσουμε τις νεότερες γενιές. Ο χορός δεν είναι μόνο βήματα, είναι ψυχική έκφραση, είναι φιλοσοφία και τρόπος ζωής , είναι η κουλτούρα μας και πολλά άλλα.

Στόχος της δουλειάς μου ως χοροδιδάσκαλος είναι να εμπνεύσω τόσο τους μαθητές μου όσο και τους ακροατές – θεατές μας, με απώτερο στόχο και ευχή να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.

«Ο χορός για εμάς τους δύο είναι βίωμα, ψυχική έκφραση, δημιουργία και δίαυλος επικοινωνίας του χθες με το σήμερα»
Και αυτό επειδή θέλουμε να αναδείξουμε τον κρητικό χορό όχι μόνο ως παραδοσιακό χορό αλλά ως τέχνη. Να φύγει από τα όρια της Κρήτης και να πάει εκεί που του αξίζει. Πώς έκαναν οι Ισπανοί με το Flamenco, που πήρε έναν οικουμενικό χαρακτήρα; Έτσι και εμείς θέλουμε, επειδή στην Κρήτη χορεύουμε από τη Μινωική εποχή, ξέρουμε το βάρος που ‘χουν τα βήματά μας. Το κάθε βήμα έχει χιλιάδες χρόνια ιστορία.

Ο ΜΕΡΑΚΛΗΣ ΧΟΡΕΥΤΗΣ
Ο καλός χορευτής είναι αυτός που γνωρίζει σε βάθος την κρητική μουσική.

Γνωρίζει να ξεχωρίζει απο το άκουσμα και μόνο, ποιός καλλιτέχνης παίζει.

Τα βήματά του είναι πάνω στον ρυθμό της μουσικής.

Γνωρίζει την ιστορία και την καλλιτεχνική πορεία πολλών καλλιτεχνών.

Ξέρει να ξεχωρίσει τον ήχο των κρητικών μουσικών οργάνων.

Γνωρίζει την ιστορία, τους άγραφους κανόνες και το χορευτικό ύφος του κάθε χορού. Μπορεί να ”συνομιλήσει”χορεύοντας με τους μουσικούς γιατί αυτό που ακούει όταν χορεύει τον συγκινεί,του μιλάει στην ψυχή του.

Αυτοσχεδιάζει και δημιουργεί δικές του φιγούρες,γεγονός που κάνει τον χορό του μοναδικό.

Είναι στιγμή απελευθερωτική που προϋποθέτει όμως πολλή δουλειά, πολλή επιμονή και πολλή μεράκι. Δεν ξεκινάς από τον αυτοσχεδιασμό. Στον αυτοσχεδιασμό καταλήγεις.

Ο χορός του έχει προσωπικότητα και δεν αντιγράφει άλλους.

Έχει βιώματα απο γλέντια,πανηγύρια και παρέες,στοιχείο που φαίνεται ξεκάθαρα όταν χορεύει,απο τον τρόπο ακόμα που χρησιμοποιεί τα χέρια του.

Γνωρίζει ακόμα και την μαντινάδα πολλών τραγουδιών, στοιχείο που κάνει την χορευτική του έκφραση άνετη,μοναδική και γνήσια.

Δεν χορεύει για να επιδείξει τις χορευτικές του ικανότητες αλλά για να εκφράσει τα συναισθήματά του, να νιώσει ελεύθερος,να ανατριχιάσει το κορμί του στο άκουσμα του αγαπημένου του σκοπού,να γίνει ένα με την μουσική, να βγάλει τον καημό και τον πόνο του, να νιώσει δυνατά συνδεδεμένος με το χωριό του,τους γονείς του και τα βιώματά του.

Μας είπαν για τον κρητικό χορό..

«Ο Λαμπίτσης είναι ένας φτερωτός νέος των Ανωγείων. Ψηλός όσο και η περηφάνια που ερμηνεύει χορεύοντας. Με το φαρδύ λευκό του πουκάμισο, σαν στροβιλίζεται, μοιάζει με ωραίο λάθος που φωτίζει μία εποχή που απομακρύνεται.»

Λουδοβίκος των Ανωγείων[καλλιτέχνης από τα Ανώγεια Ρεθύμνου]

«Όταν χορεύω, ανακαλύπτω ότι έχω πόδια»

Αριστείδης Χαιρέτης-Γυαλάφτης [μαντιναδολόγος από τα Ανώγεια Ρεθύμνου]

«Εμένα μ’ αρέσει ο χορευτής να χορεύει σεμνά και να κάνει βήματα δικά του»

Γιώργος Λουλάκης-Γιαχνής [τοπικός λυράρης στην Εθιά Ηρακλείου]

«Ο κρητικός χορός είναι η φωνή του σώματος»

Πολύδωρος Αεράκης [καλλιτέχνης από τα Ανώγεια Ρεθύμνου]

«Ο κρητικός χορός δεν είναι παιχνίδι. Μικροί παίζουμε. Χορεύουμε όταν είμαστε ώριμοι»

Χαρίλαος Παπαδάκης[καλλιτέχνης από την Βασιλική Ιεράπετρας]

«Όταν πάς σε ένα γλέντι και δεν χορέψεις και δεν τραγουδήσεις…πάς για το πιρούνι;»

Γιάννης Βοτζάκης [μερακλής από τον Άγ. Ιωάννη Σφακίων]

«Όταν έπιανε να χορέψει ένας χορευτής και του έπαιζα μία κοντυλιά που δεν του άρεσε, άλλαζα συνέχεια τις κοντυλιές μέχρι να βρω ποιά του πάει. Γι’ αυτό πρέπει ο λυράρης να παρακολουθεί τον χορευτή»

Γιώργος Λουλάκης-Γιαχνής [τοπικός λυράρης στην Εθιά Ηρακλείου]

«Εγώ θέλω να αυτοσχεδιάζω. Να χορεύω με τον τρόπο μου»

Νικηφόρος Σηφακάκης [οργανοποιός από τον Θρόνο Αμαρίου-Ρέθυμνο]

«Στην ζωή μου δεν ήξερα τίποτα να κάνω, η γυναίκα μου δεν ξέρω γιατί με παντρεύτηκε, ίσως επειδή χόρευα καλά»

Παναγιώτης Λουλάκης[σπουδαίος χορευτής από την  Εθιά Ηρακλείου]

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ενημερωθείτε εδώ!
Μάθετε πρώτοι τα νέα μας!
Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας.